Leider of Facilitator
Over leiderschap zijn ontelbare boeken geschreven en er worden even zoveel opleidingen, seminars, trainingen, workshops, lezingen en wat nog meer aan gewijd. Coachend leiderschap, effectief leiderschap, situationeel leiderschap….. de termen zijn even oneindig als de boeken, opleidingen en bijeenkomsten.
Iedereen die het kan betalen en goed kan leren kan de meest fantastische diploma’s, certificaten en titels op dit gebied ontvangen. Maar ben je dan een leider?
Er zijn veel definities van leiderschap maar in alle definities vindt een verschuiving plaats. We komen uit, of staan nog gedeeltelijk in, het tijdperk waarin macht, planning en controle de basis ingrediënten zijn voor leiderschap. Wij noemen dat het oude systeem. In dit systeem is er een duidelijke hiërarchie die dient (diende) als klassensysteem. Vanuit een bepaalde rol of positie kun je anderen vertellen wat zij wel of niet moeten en mogen doen. In dit oude systeem moest je werken om te (over) leven en was zekerheid in de vorm van een contract voor onbepaalde tijd het hoogste goed. De afgelopen decennia is er echter een enorme ontwikkeling gaande waarbij je als individu op zoek gaat naar zingeving en jouw unieke rol en waarde in de wereld. We werken steeds minder om geld te verdienen en steeds meer om onze passie en talenten ruimte te geven en in te zetten.
Vanzelfsprekend vraagt dit ook om een andere vorm van leiderschap waarbij persoonlijk leiderschap altijd centraal staat. Natuurlijk leiderschap is een aangeboren talent waardoor iemand aandacht heeft voor het individu en de kwaliteiten en talenten zo weet te herkennen en in te zetten dat er een haast onuitputtelijke bron van positieve energie en mogelijkheden ontstaat. Natuurlijk leiderschap richt zich op de relatie met de ander en met de groep en gaat over het delen van ambities, het realiseren van doelen en dromen en over waarde leveren en zingeving.
“Leiderschap gaat over activiteiten die mensen samen ondernemen. Over ambities die ze delen, doelen die ze willen realiseren en dromen die ze waar willen maken. Het gaat daarom ook over het geven van betekenis aan gebeurtenissen, het creëren van zin en het vieren van succes. Het gaat om een samenspel tussen leiders en volgers. Geen enkele leider handelt autonoom. Goede leiders weten hoe ze moeten volgen en ze zetten zich ervoor in om volgers tot leiders te maken. De activiteiten en het samenspel zijn gericht op het realiseren van resultaat. Dat kunnen concrete doelen zijn of het kan gaan om het realiseren van een aanlokkelijk toekomstbeeld.” (https://www.managementimpact.nl/artikel/leiderschap-wat-dat-eigenlijk/)
Wellicht kunnen we in de (nabije) toekomst afstappen van de term leider en die vervangen voor facilitator. Er ontstaat veel meer behoefte aan mensen die (rand)voorwaarden kunnen scheppen en onderhouden waardoor zowel individuele als gezamenlijke helings- en veranderingsprocessen op gang kunnen komen. Van onderdrukking en controle (het oude systeem) naar ontwikkeling en vertrouwen.
Daar dragen wij graag aan bij.